RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên) giữ vai trò cốt yếu đối với hiệu suất xử lý trên thiết bị di động. Thị trường smartphone chứng kiến sự phân hóa rõ rệt giữa iOS của Apple và Android của Google về phương thức quản lý bộ nhớ. Ngược lại quan niệm chủ lưu về tầm quan trọng tối thượng của dung lượng RAM lớn, nền tảng iOS chứng minh khả năng vận hành ưu việt trong thích ứng với lượng RAM hạn chế hơn, duy trì hiệu suất áp đảo về hiệu quả so với đối thủ Android.
Điểm khác biệt kiến trúc cốt lõi nằm ở cơ chế quản lý tài nguyên của mỗi hệ điều hành. Android, dựa trên Java, áp dụng giải nén mã lệnh cùng thu gom rác tự động (Garbage Collection), yêu cầu bộ nhớ rộng rãi cho tác vụ đa nhiệm. iOS sử dụng ngôn ngữ lập trình riêng, biên dịch trực tiếp mã máy, tích hợp kỹ thuật tối ưu như nén bộ nhớ, đình chỉ trạng thái ứng dụng nền. Cách tiếp cận tối giản hiệu suất này cho phép hệ thống iOS vận hành hiệu quả cao với nhu cầu RAM thấp hơn.
1. Tìm hiểu sơ bộ RAM là gì?
RAM (Randon Access Memory) là bộ nhớ lưu trữ tạm có tốc độ rất nhanh giúp máy lưu trữ những thông tin cần thiết để CPU dùng đến khi cần xử lý. Dung lượng RAM càng lớn thì tốc độ truy xuất dữ liệu càng nhanh do dữ liệu được tải sẵn nhiều hơn. RAM không lưu trữ được như ổ cứng và sẽ xóa sạch dữ liệu khi bạn tắt máy hoặc mất nguồn.

Về lý thuyết càng nhiều dung lượng thì hệ thống sẽ chạy càng nhanh và mượt mà, tuy nhiên trong nhiều năm qua chúng ta đã chứng kiến hệ điều hành iOS của Apple dùng rất ít bộ nhớ RAM nhưng vẫn chạy cực kỳ mượt mà so với Android của đối thủ Google. Chúng ta sẽ đi sâu hơn tìm hiểu vì sao lại như vậy nhé!
2. Cách dùng RAM của Android
Hệ thống Android được lập trình trên nền tảng Java – một nền tảng phổ biến với slogan “Viết một lần, chạy mọi nền tảng”. Tuy nhiên để có thể chạy được trên Android, hệ thống cần phải có một bộ phiên dịch – hay còn gọi là máy ảo Java. Google đã dùng máy ảo Dalvik để phiên dịch những ứng dụng Android từ phiên bản đầu tiên cho đến nay. Dù có nhiều cải tiến hơn nhưng cách biên dịch cốt lõi của Android vẫn giữ nguyên bản từ thuở ban đầu đến thời điểm hiện tại.

Ưu điểm của việc dùng Java đó là ứng dụng có thể dễ dàng chạy mọi nền tảng, với dung lượng ứng dụng được nén lại nhỏ gọn, dễ cài đặt. Tuy nhiên rắc rối nằm ở đây, để chạy các ứng dụng này, máy ảo Dalvik sẽ phải giải nén chúng mỗi khi chạy, và sau khi bạn tắt ứng dụng, chúng sẽ để lại tàn dư trên RAM (dữ liệu tạm đã giải nén) và lúc này hệ thống sẽ phải mất thêm một thao tác “quét rác” RAM để dành chỗ cho các ứng dụng khác, chính vì vậy sau một thời gian sử dụng hệ điều hành Android dễ bị giật, lag. Ví dụ để quét được 500MB RAM “rác” – “người dọn rác” RAM trên Android cần gấp 4 lần dung lượng đó để làm sạch RAM, chừa bộ nhớ cho các ứng dụng khác. Hiện tượng này đã giảm đi khá nhiều từ phiên bản Android 7 trở lên tuy nhiên về cơ bản Android vẫn cần nhiều RAM để có thể chạy trơn tru.
3. Cách dùng RAM của iOS
Khác với Android, ngay từ ban đầu các app iOS đã được lập trình bởi ngôn ngữ Objective C và sau này là Swift. Trên iOS, các ứng dụng sẽ không nén mà sẽ được biên dịch thành mã máy để ứng dụng dễ dàng giao tiếp với phần cứng trực tiếp mà không cần qua bước nén/giải nén như Android. Chính vì vậy dù ít RAM hơn iOS vẫn chạy nhanh hơn Android nhưng dung lượng ứng dụng trên iOS sẽ “phình to” lên rất nhiều do được biên dịch thành mã máy trực tiếp, không nén, những chiếc iPhone dung lượng thấp sẽ dễ bị đầy dung lượng sau một thời gian sử dụng.

Bạn có thể dễ dàng nhận thấy điều này khi cài cùng một ứng dụng lên hai máy Android và iOS, ứng dụng trên iOS sẽ luôn chiếm nhiều dung lượng hơn Android, tuy nhiên với các smartphone dung lượng cao ngày càng rẻ hơn, đây có lẽ không còn là vấn đề đáng lo ngại.
4. Hệ điều hành nào dùng RAM tốt hơn?
iOS quản lý RAM hiệu quả hơn Android nhờ thiết kế tối ưu từ phần cứng đến phần mềm. Apple kiểm soát hoàn toàn cả chip và hệ điều hành, giúp tối ưu việc sử dụng RAM một cách chính xác. iOS chỉ cần 4-6GB RAM để hoạt động mượt mà, trong khi Android thường cần 8-12GB để đạt hiệu suất tương tự.

Cơ chế quản lý bộ nhớ của iOS thông minh hơn trong việc đóng ứng dụng không cần thiết. Khi RAM sắp đầy, iOS tự động giải phóng bộ nhớ từ các app ít quan trọng mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng. Android phải duy trì nhiều service chạy ngầm hơn, tiêu tốn RAM liên tục.

Hệ điều hành iOS được tối ưu riêng cho từng dòng iPhone, giúp việc phân bổ RAM chính xác hơn. Mỗi ứng dụng iOS được thiết kế theo chuẩn nghiêm ngặt của Apple, hạn chế tình trạng lãng phí bộ nhớ. Ngược lại, Android phải tương thích với hàng nghìn mẫu điện thoại khác nhau, khó tối ưu RAM triệt để.

Kết quả là iPhone với RAM thấp hơn vẫn đảm bảo đa nhiệm tốt, chuyển đổi app nhanh chóng và ít bị restart ứng dụng. Điều này giải thích tại sao iPhone chạy iOS dùng ít RAM vẫn nhanh hơn smartphone Android trong sử dụng thực tế.
5. Những câu hỏi thường gặp
Nhiều người dùng thắc mắc về cách hoạt động của RAM trên các hệ điều hành khác nhau. Dưới đây là những câu hỏi phổ biến nhất về quản lý bộ nhớ trên Android và iOS.
5.1. Tại sao Android dù nhiều RAM vẫn bị lag nếu mở nhiều tab Chrome?
Chrome trên Android tiêu thụ RAM rất nhiều do cơ chế hoạt động đặc biệt. Mỗi tab Chrome chạy như một tiến trình riêng biệt, tạo ra nhiều lớp bảo mật nhưng cũng chiếm dụng bộ nhớ. Khi mở 10-20 tab, Chrome có thể chiếm tới 2-3GB RAM. Điều này khiến hệ thống phải giải phóng bộ nhớ của các ứng dụng khác, gây ra hiện tượng reload liên tục. Android sử dụng Java Virtual Machine tạo ra overhead trong quản lý bộ nhớ. Các nhà sản xuất Android thường cài đặt nhiều ứng dụng nền, dịch vụ hệ thống chạy song song với Chrome.
5.2. Hệ điều hành iOS có gì đặc biệt khiến iPhone chạy nhanh dù RAM thấp?
iOS sử dụng kiến trúc quản lý bộ nhớ thông minh hơn Android. Thay vì xóa ứng dụng khỏi RAM, iOS nén dữ liệu lại với tỷ lệ 3:1, giúp lưu trữ nhiều ứng dụng hơn trong cùng dung lượng bộ nhớ. iOS sử dụng reference counting thay vì garbage collection như Android. Phương pháp này giải phóng bộ nhớ ngay lập tức khi không cần thiết, tránh tình trạng lag đột ngột. Chỉ một số ứng dụng được phép chạy nền, còn lại chuyển sang trạng thái suspended, giữ nguyên dữ liệu nhưng không tiêu thụ CPU.
5.3. Apple có sử dụng kỹ thuật swap hay virtual RAM giống như một số điện thoại Android không?
Câu trả lời là Có, Apple sử dụng kỹ thuật swap nhưng với cách tiếp cận khác biệt hoàn toàn so với Android. iOS sử dụng compressed memory thay vì swap file truyền thống. Khi RAM đầy, hệ thống nén dữ liệu ít sử dụng xuống còn 1/3 dung lượng gốc. Thay vào đó, iOS ưu tiên terminate các ứng dụng nền khi cần bộ nhớ. Ứng dụng sẽ được khôi phục nhanh chóng nhờ fast app switching và state restoration. Apple tối ưu deep integration giữa phần cứng và phần mềm để đạt hiệu quả tối đa mà không cần dung lượng RAM lớn.
6. Tạm kết
Vậy là chúng ta đã tìm hiểu được lý do vì sao iOS dù ít RAM hơn những vẫn chạy nhanh hơn Android. Tuy nhiên công nghệ vẫn đang thay đổi từng ngày, iPhone ngày càng được trang bị dung lượng RAM lớn hơn và Android ngày càng có tốc độ load ứng dụng tối ưu hơn nên chúng ta lại phải chờ xem trong tương lai, liệu ai sẽ là người chiến thắng trong cuộc chiến phần cứng/phần mềm. Cùng để lại bình luận của bạn bên dưới bài viết nhé.
Ưu đãi đặc biệt tháng này tại Di Động Việt:
- iPhone 15 Pro Max: Giảm ngay 2 triệu khi thu cũ đổi mới
- iPhone 14 Pro: Trả góp 0% lãi suất, chỉ từ 800k/tháng
- iPhone 13: Giá chỉ từ 14.9 triệu, quà tặng 2 triệu
Đến ngay Di Động Việt để trải nghiệm tận tay sức mạnh hiệu năng iPhone và nhận tư vấn từ đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm!
Xem thêm:
- True Caller – Phần mềm bảo vệ người dùng khỏi cuộc gọi rác
- Top 4 phần mềm giúp bạn tận hưởng không gian quán cà phê ngay tại nhà trên laptop
- 12+ cách sữa lỗi laptop không kết nối được WiFi nhanh chóng nhất
- 5 cách cài nhạc chuông cho iPhone đơn giản dễ thực hiện nhất
Di Động Việt