Từ lâu, Apple đã kiểm soát chặt chẽ hệ sinh thái iOS, đặc biệt là App Store và hệ thống thanh toán trong ứng dụng. Nhưng Nhật Bản vừa tung ra một đòn mạnh mẽ: yêu cầu Apple (và cả Google) phải cho phép các cửa hàng ứng dụng và hệ thống thanh toán bên thứ ba hoạt động trên nền tảng của mình. Đây không chỉ là một cú hích với Apple mà còn là tín hiệu cho thấy các chính phủ đang ngày càng mạnh tay với các ông lớn công nghệ.
1. Nhật Bản ra luật mới: Apple không còn độc quyền App Store
Ủy ban Thương mại Công bằng Nhật Bản (JFTC) vừa công bố bộ hướng dẫn dài 119 trang mang tên “Mobile Software Competition Act Guidelines”, sẽ có hiệu lực từ ngày 18 tháng 12 năm 2025. Trong đó, hai điều khoản nổi bật là:
- Apple và Google không được giới hạn cửa hàng ứng dụng chỉ còn của riêng họ.
- Các nhà phát triển phải được phép sử dụng hệ thống thanh toán bên thứ ba trong ứng dụng.
Điều này đồng nghĩa với việc người dùng iPhone tại Nhật có thể cài đặt ứng dụng từ các nguồn khác ngoài App Store, và thanh toán qua các nền tảng như PayPal, Stripe hay thậm chí là ví điện tử nội địa.
2. Tác động đến hệ sinh thái iOS: Tự do hay hỗn loạn?
Việc mở cửa App Store sẽ tạo ra một làn sóng ứng dụng mới, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức về bảo mật, trải nghiệm người dùng và kiểm duyệt nội dung. Apple từ lâu đã dùng lý do “bảo vệ người dùng” để duy trì sự kiểm soát, nhưng giờ đây họ buộc phải thay đổi.
Các nhà phát triển sẽ có thêm lựa chọn, không còn bị ép buộc dùng hệ thống thanh toán của Apple với mức phí lên tới 30%. Tuy nhiên, người dùng sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị lừa đảo, phần mềm độc hại và trải nghiệm không đồng nhất nếu Apple không kiểm soát được các cửa hàng bên thứ ba.
3. So sánh App Store hiện tại vs App Store mở
| Tiêu chí | App Store hiện tại | App Store mở rộng (sau luật mới) |
|---|---|---|
| Kiểm duyệt nội dung | Apple kiểm duyệt toàn bộ | Có thể do bên thứ ba kiểm duyệt |
| Hệ thống thanh toán | Chỉ dùng Apple Pay | Tùy chọn bên thứ ba |
| Phí hoa hồng | 15–30% | Có thể thấp hơn hoặc không có |
| Bảo mật | Kiểm soát nghiêm ngặt | Phụ thuộc vào từng cửa hàng |
| Trải nghiệm người dùng | Đồng nhất, mượt mà | Có thể phân mảnh, không đồng đều |
4. Apple phản ứng thế nào? Chấp nhận hay chống đối?
Apple chưa đưa ra phản hồi chính thức, nhưng nếu nhìn vào cách họ đối phó với luật DMA của EU, có thể dự đoán rằng họ sẽ tìm cách “tuân thủ tối thiểu”. Có thể sẽ có những rào cản kỹ thuật, quy trình phức tạp hoặc cảnh báo bảo mật khiến người dùng e ngại khi cài ứng dụng từ bên thứ ba.
Tuy nhiên, với yêu cầu rõ ràng từ JFTC và áp lực từ các thị trường khác, Apple sẽ khó lòng trì hoãn lâu. Nhật Bản là thị trường quan trọng, và việc không tuân thủ có thể dẫn đến án phạt hoặc thậm chí bị cấm hoạt động.
5. Apple đang bước dần vào thời kỳ hậu độc quyền
Luật mới của Nhật không chỉ ảnh hưởng đến thị trường nội địa mà còn tạo tiền lệ cho các quốc gia khác. EU đã đi trước với DMA, và giờ Nhật Bản tiếp bước. Mỹ, Hàn Quốc, Úc và nhiều nước khác đang theo dõi sát sao.
Nếu xu hướng này tiếp tục, Apple sẽ buộc phải thay đổi mô hình kinh doanh toàn cầu. App Store sẽ không còn là “cổng duy nhất” để tiếp cận người dùng iOS, và điều đó có thể làm lung lay vị thế độc quyền mà Apple đã xây dựng suốt hơn một thập kỷ.
6. Kết luận
Việc Nhật Bản yêu cầu Apple mở cửa App Store là một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống độc quyền công nghệ. Dù còn nhiều tranh cãi, đây là tín hiệu rõ ràng rằng các chính phủ không còn khoanh tay đứng nhìn.
Người dùng sẽ có thêm lựa chọn, nhà phát triển sẽ có thêm quyền lực, và Apple sẽ phải thích nghi. Cuộc chơi đã thay đổi, và App Store không còn là pháo đài bất khả xâm phạm.
Nguồn: 9to5mac
Xem thêm:
- Epic thắng lớn: Apple buộc phải cho phép liên kết ngoài App Store và không được thu phí 30%
- App Store Vượt Mặt Google Play – Doanh Thu Cao Nhất Suốt 4 Năm Qua
- Apple Gỡ Hơn 5.000 Ứng Dụng Từ Việt Nam Khỏi App Store
- Apple gỡ Threads và WhatsApp khỏi App Store Trung Quốc
Di Động Việt
