Mạng xã hội là nền tảng trực tuyến với nhiều mô hình, thể thức, tính năng và cách sử dụng khác nhau. Với công dụng kết nối mọi người, chia sẻ thông tin cùng mạng lưới người dùng trên khắp thế giới, mạng xã hội ngày càng phổ biến. Thế nhưng, đôi khi chúng ta vẫn còn khá mơ hồ về lợi ích của mạng xã hội, cùng với lằn ranh mỏng manh giữa lợi ích và tác hại. Cùng tìm hiểu mạng xã hội có lợi ích gì và tác hại ra sao ngay sau đây.
1. Mạng xã hội là gì?
Mạng xã hội có thể là một trang web, một ứng dụng hoặc một nền tảng trực tuyến với các hình thức, tính năng, giao diện khác nhau nhưng được sinh ra với mục đích chung là giúp mọi người ở bất kỳ nơi nào cũng có thể dễ dàng kết nối với nhau.
Với mạng xã hội, dù bạn đang ở đâu, chỉ cần một thiết bị công nghệ thông minh như điện thoại, tablet, laptop, PC có thể kết nối Internet là bạn đã có thể truy cập và chia sẻ những bài viết, hình ảnh, video, album bằng cách đăng tải hoặc gửi tin đến người khác một cách dễ dàng.
Các mối quan hệ trên mạng xã hội ngoài những người bạn đã trực tiếp gặp và chia sẻ thông tin kết bạn, thì bạn cũng có thể làm quen với những người mà bạn chưa từng biết đến, thậm chí ở cách bạn nửa vòng trái đất. Thông qua mạng xã hội, người dùng dễ dàng tìm thấy những người bạn có cùng sở thích, chí hướng.
Hiện nay, hầu hết các mạng xã hội sẽ có những tính năng cơ bản như nhắn tin riêng, gửi mail, gửi voice chat, truyền tệp tin, cũng như tính năng đăng tải, chia sẻ bài viết, hình ảnh, video công khai hoặc tùy chỉnh chế độ đăng. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm kiếm, kết bạn mới hoặc tìm kiếm một ai đó trên mạng xã hội thông qua các hình thức như tìm trong danh sách bạn chung, nhóm chung, dựa vào thông tin cá nhân như địa chỉ mail, số điện thoại, username,…
Từ những tính năng đó, có thể thấy lợi ích của việc sử dụng mạng xã hội rất đa dạng, tuy nhiên, bạn cần biết cách sử dụng, chia sẻ cũng như tiếp nhận thông tin có chọn lọc để tránh lợi bất cập hại.
2. Đặc tính của mạng xã hội
Hiện nay có rất nhiều mạng xã hội ra đời. Tuy khác nhau về tên gọi, giao diện, các bước thao tác, một số tính năng riêng nhưng nhìn chung các mạng xã hội vẫn giữ các đặc tính cơ bản như:
- Các mạng xã hội đều hoạt động trên nền tảng Internet
- Mỗi người dùng có tài khoản riêng, cần tạo và thiết lập hồ sơ riêng
- Nhiều người dùng có thể kết nối, liên hệ với nhau thông qua nick name, địa chỉ mail, số điện thoại đăng ký tài khoản hoặc một biệt danh nào đó. Mạng xã hội còn có nhiệm vụ kết nối tài khoản của người dùng đến các cá nhân khác.
- Người dùng có quyền tự quyết và chịu trách nhiệm về những gì mình đăng tải, chia sẻ trên mạng xã hội, từ câu văn, nội dung, hình ảnh, các tệp media, …
3. Các mạng xã hội phổ biến hiện nay
Trên thế giới có hàng trăm mạng xã hội lớn nhỏ. Chỉ tính riêng tại thị trường Việt Nam, hiện có những mạng xã hội phổ biến sau đây:
3.1. Facebook
Nhắc đến mạng xã hội không thể không kể đến cái tên đi đầu trong lĩnh vực này – Facebook. Đây là mạng xã hội phổ biến nhất trên thế giới và cũng sở hữu số lượng người dùng cực đông đảo tại Việt Nam. Khi sử dụng Facebook, người dùng có thể tạo tài khoản cá nhân bằng email hoặc số điện thoại, sau đó chia sẻ tin tức, hình ảnh, bài viết hoặc kết bạn một cách dễ dàng.
Facebook hiện có hầu hết các tính năng cần thiết của mạng xã hội và còn là nền tảng tân tiến nhất hiện nay trong việc kết nối và chia sẻ. Mạng xã hội này cũng là một sân chơi đầy tiềm năng dành cho việc kiếm tiền online. Đặc biệt là bạn có thể tùy chỉnh các chế độ cho bài đăng của mình như công khai, riêng tư, chế độ bạn bè hoặc giới hạn đối với một vài đối tượng nào đó.
3.2. Tiktok
Tiktok là mạng xã hội bùng nổ trong thời gian gần đây khi trở thành sân chơi cho giới trẻ thỏa sức sáng tạo, chia sẻ. Nhiều KOLs, hot Tiktoker nổi lên như một hiện tượng với khả năng sáng tạo nội dung mang đến những video giải trí cực chất. Ngoài ra, tính năng livestream trên TikTok cũng giúp bạn tiếp cận được nhiều đối tượng khán giả hơn, là một cách thu hút người dùng khác đến với tài khoản của bạn.
3.3. Instagram
Instagram là mạng xã hội thiên về chia sẻ hình ảnh và video, tuy nhiên thời gian trình chiếu video có giới hạn nên bạn cần tối ưu nội dung trước khi đăng. Mặt khác, Instagram cũng không phổ biến bằng Facebook, tuy nhiên khả năng tiếp cận với các hình ảnh thuộc một chủ đề nào đó như thời trang, điện ảnh, âm nhạc, ẩm thực, tác phẩm đồ họa cao hơn nên nhiều người thường sử dụng như một nguồn tìm dữ liệu. Ngoài ra, đây cũng là nền tảng được nhiều chủ shop thời trang lựa chọn để quảng bá cho các sản phẩm của mình.
3.4. Zalo
Zalo là mạng xã hội “cây nhà lá vườn” được nhiều người tin tưởng lựa chọn nhờ khả năng bảo mật cao, cho phép bạn kết nối dễ dàng với người khác qua số điện thoại. Dù vậy, về mặt chia sẻ các thông tin và khoảnh khắc đời thường trên trang cá nhân còn khá hạn chế và chưa có các tính năng đa dạng.
Zalo chủ yếu phục vụ cho mục đích chat nhóm, gọi thoại miễn phí và là công cụ để nhiều người có thể liên lạc với nhau.
3.5. Youtube
Với các video có nội dung dài, hoặc các sản phẩm multimedia, bạn có thể chia sẻ dễ dàng qua Youtube và tiếp cận được lượng lớn người xem trên toàn thế giới.
Thông qua Youtube, bạn có thể tạo kênh cá nhân và bắt đầu đăng tải các video với thời lượng dài hoặc ngắn tùy ý. Ngoài ra, người dùng cũng có thể sử dụng tài khoản để theo dõi các kênh giải trí, học tập, ẩm thực,… Hiện Youtube cũng có tính năng Livestream để phát các chương trình trực tiếp song song với giờ phát sóng.
Ngoài những cái tên quen thuộc trên, nhiều người dùng Việt Nam cũng tham gia các mạng xã hội phổ biến khác như Twitter, LinkedIn, Pinterest, …
4. Lợi ích của mạng xã hội
Lợi ích của mạng xã hội trong đời sống hiện đại gần như không thể phủ nhận. Với khả năng kết nối mọi người, mọi lúc, mọi nơi, mạng xã hội như một thế giới thu nhỏ, nơi bạn có thể giao tiếp, chia sẻ thông tin.
Nếu chưa biết hết những lợi ích của mạng xã hội là gì, hãy cùng điểm qua một số điều mà bạn có thể nhận được khi tham gia mạng xã hội sau đây.
4.1. Kết nối bạn bè
Mạng xã hội là phương tiện để những người dùng có thể kết nối với nhau. Thông qua mạng xã hội, bạn có thể nhắn tin, gọi video call để gặp mặt bạn bè, người thân bỏ qua những trở ngại về khoảng cách địa lý.
Đặc biệt, bạn cũng có thể làm quen với những người bạn mới có chung sở thích, lý tưởng, đam mê thông qua các hội nhóm, các trang chung hoặc bắt gặp khi cùng chia sẻ về một vấn đề nào đó. Đó là lý do vì sao nói mạng xã hội là cầu nối gắn kết, củng cố các mối quan hệ hiện hữu và tạo cơ hội xác lập các mối quan hệ mới.
4.2. Chia sẻ tin tức, kiến thức
Một trong những lợi ích của mạng xã hội đó là không gian để bạn chia sẻ kiến thức hoặc những tin tức cập nhật hàng ngày. Bên cạnh việc tự mình chia sẻ, bạn cũng có thể tiếp nhận những thông tin từ người khác. Mạng xã hội là môi trường nhạy nhất để cập nhật những xu hướng thay đổi từng ngày. Ngoài ra, bạn cũng có thể nắm bắt những thông tin, kiến thức trong một lĩnh vực nào đó mà bạn quan tâm thật nhanh chóng.
Đây là điểm đáng ghi nhận nhất về lợi ích của mạng xã hội đối với học sinh, trước những bất cập và ý kiến trái chiều thì việc cập nhật tin tức, kiến thức bổ ích sẽ có lợi cho quá trình học tập, phát triển của các em. Do đó, mặc dù rất e ngại về tác hại của nó, nhưng các bậc phụ huynh vẫn để con em mình tiếp xúc với mạng xã hội trong sự giám sát chặt chẽ và chọn lọc các nội dung phù hợp với trẻ nhỏ.
4.3. Chia sẻ cảm xúc cá nhân
Khi tham gia vào cộng đồng trực tuyến trên các trang như Facebook, chúng ta có thể nêu ra cảm nhận và quan điểm về một ca khúc, một bài thơ hay một tác phẩm nghệ thuật mà bạn yêu thích trên đây.
Bên cạnh đó, bạn cũng được chia sẻ thêm về những khám phá thú vị, món ngon hay các kiến thức về việc nuôi dạy con trẻ lên mạng xã hội nhằm góp phần tạo ra những ảnh hưởng tích cực đối với cộng đồng.
Song song với những lợi ích kể trên, mạng xã hội còn mang lại nhiều giá trị khác. Cụ thể, nó giúp các doanh nghiệp thiết lập mối liên kết với khách hàng đồng thời trở thành một kênh hiệu quả để quảng bá sản phẩm của họ…
4.4. Bán hàng, kinh doanh
Mạng xã hội tạo điều kiện cho nhiều bạn có thể bán hàng, kinh doanh các mặt hàng đa chủng loại hoặc quảng cáo cho thương hiệu của mình để tiếp cận nhiều đối tượng khách hàng hơn. Việc kinh doanh, kiếm tiến online trên mạng xã hội ngày càng phổ biến và đem lại nguồn thu nhập không nhỏ cho các chủ shop, doanh nghiệp.
Bạn có thể bán hàng qua trang cá nhân hoặc tạo một trang doanh nghiệp riêng để kinh doanh, quảng bá sản phẩm. Nhiều nền tảng mạng xã hội cung cấp các tính năng, công cụ phục vụ cho việc bán hàng như livestream, mở shop online, đăng sản phẩm, tư vấn tự động,…
4.5. Giải trí
Lợi ích tuyệt vời của mạng xã hội đó là giúp người dùng có những phút giây giải trí, thư giãn với những tiện ích tích hợp như game, âm nhạc, phim ảnh. Thậm chí, việc xem newfeed và đọc những bài đăng mang ý nghĩa tích cực cũng giúp bạn cảm thấy bớt mệt mỏi và căng thẳng sau một ngày làm việc, học tập vất vả.
4.6. Xây dựng tinh thần và cộng đồng đoàn kết bền vững
Sự phổ biến của mạng xã hội đã tạo ra một nền tảng to lớn để gây quỹ hỗ trợ những người nghèo khó, những hoàn cảnh khó khăn đặc biệt hay các trẻ em trong khu vực chịu ảnh hưởng của lũ lụt, thiên tai hoặc những đứa trẻ đang chống chọi với căn bệnh ung thư.
Nhờ vào sức mạnh của mạng xã hội, chúng ta được khám phá ra nhiều cách thức để hỗ trợ cũng như đóng góp cho những người đang cần. Từ đó, lợi ích của mạng xã hội rất rõ ràng đó là tạo ra nhiều cơ hội để thực hiện những hành động có ý nghĩa và tạo ra những điều thần kỳ từ những thứ giản đơn nhất trong cuộc sống này.
5. Tác hại của mạng xã hội
Bên cạnh nhiều lợi ích không thể phủ nhận, mạng xã hội còn có những tác hại mà giới truyền thông luôn lên tiếng cảnh tỉnh chúng ta hàng ngày. Nếu không biết cách sử dụng hoặc không kiểm soát được thông tin trên mạng xã hội, bạn dễ bị cuốn vào những rắc rối thậm chí để lại hậu quả khôn lường.
Một số tác hại có thể thấy được như:
- Người dùng dành phần lớn thời gian vào mạng xã hội, bỏ bê việc học tập, công việc thậm chí là có triệu chứng nghiện mạng xã hội
- Giảm đi khả năng tương tác với các mối quan hệ thực tế bên ngoài, dẫn đến xa cách với bạn bè, người thân
- Bị lừa đảo, đánh cắp thông tin, hoặc rò rỉ thông tin cá nhân và những kẻ xấu có thể lợi dụng điều đó để trục lợi
- Tiếp thu phải những thông tin sai lệch, không được kiểm chứng
Những tác hại trước mắt đó bạn chỉ có thể ngăn chặn bằng sự thận trọng, kiểm soát tài khoản mạng xã hội hiệu quả và tiếp thu thông tin có chọn lọc, cũng như tránh lan truyền thông tin sai sự thật bởi điều này có thể khiến bạn đối mặt với những rắc rối về mặt pháp lý.
6. Kết luận
Việc nắm rõ tác hại và lợi ích của mạng xã hội là điều cần thiết, nhất là khi mạng xã hội ngày càng trở nên phổ biến và trở thành thành phần không thể thiếu trong đời sống hiện đại.
Để nắm bắt kịp thời những thông tin công nghệ, kiến thức đời sống hữu ích, bạn có thể theo dõi các bài viết tại Dchannel.
Đừng quên đến Di Động Việt khi có nhu cầu mua thiết bị công nghệ để được trải nghiệm CHUYỂN GIAO GIÁ TRỊ VƯỢT TRỘI với nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn giúp bạn trên tay sản phẩm với giá bán rẻ hơn các loại rẻ.
Xem thêm:
- Cận bao nhiêu độ là nặng? Những nguy hiểm khi cận nặng
- Frame Rate là gì? Các chuẩn FPS được sử dụng phổ biến
Di Động Việt
