Trong khi Android và iOS hiện đang thống trị thị trường với hơn 99% thị phần toàn cầu, ít ai biết rằng từng có rất nhiều hệ điều hành di động khác đã tồn tại, phát triển rồi dần biến mất. Những nền tảng này không chỉ là những thử nghiệm công nghệ mà còn là minh chứng cho sự khốc liệt của thị trường điện thoại thông minh. Nhiều trong số đó từng đứng đầu thị trường hoặc sở hữu những tính năng đi trước thời đại, nhưng đã không thể trụ vững trước sức mạnh của hai “ông lớn” hiện nay.
1. Những đế chế một thời huy hoàng
Symbian là cái tên đầu tiên không thể không nhắc đến. Ra đời từ năm 1998, Symbian từng là hệ điều hành di động phổ biến nhất thế giới, đặc biệt gắn liền với thành công của Nokia. Tại đỉnh cao, Symbian chiếm tới hơn 60% thị phần smartphone toàn cầu. Tuy nhiên, nền tảng này dần trở nên lỗi thời với giao diện phức tạp và khó phát triển ứng dụng, không thể cạnh tranh với sự mượt mà và đơn giản của iOS hay tính mở của Android.

BlackBerry OS cũng từng là một cái tên lớn, nổi tiếng với tính bảo mật cao và bàn phím vật lý, đặc biệt được ưa chuộng bởi người dùng doanh nghiệp và chính phủ. Tuy nhiên, BlackBerry đã chậm chân trong việc ứng dụng công nghệ màn hình cảm ứng và xây dựng hệ sinh thái ứng dụng phong phú. Đến năm 2016, BlackBerry chính thức từ bỏ việc phát triển phần cứng của riêng mình và chuyển sang sử dụng Android.

Windows Phone của Microsoft là một nỗ lực đáng ghi nhận với giao diện Metro độc đáo và trải nghiệm mượt mà. Mặc dù được đầu tư mạnh mẽ và thậm chí Microsoft đã mua lại bộ phận di động của Nokia trị giá 7,2 tỷ USD, Windows Phone vẫn không thể vượt qua ngưỡng 5% thị phần toàn cầu. Thiếu ứng dụng và sự chậm trễ trong việc cập nhật đã khiến nền tảng này chính thức bị khai tử vào năm 2017.

2. Những nỗ lực sáng tạo nhưng không được đền đáp
Palm OS là một hệ điều hành tiên phong cho các thiết bị PDA và smartphone đầu tiên. Từng rất phổ biến vào cuối những năm 1990, Palm OS dần thất thế và được thay thế bởi webOS. Hệ điều hành webOS ra đời sau đó có nhiều tính năng đột phá như đa nhiệm dạng thẻ và cử chỉ vuốt, nhưng cũng không mấy thành công trên thị trường smartphone. Điều thú vị là webOS vẫn sống sót đến ngày nay, nhưng đã chuyển sang làm nền tảng cho các TV thông minh của LG.

MeeGo là một dự án đầy tham vọng được phát triển bởi Nokia và Intel, nhằm tạo ra một hệ điều hành mã nguồn mở chạy trên nhiều loại thiết bị. Nokia N9 chạy MeeGo được đánh giá cao về thiết kế và trải nghiệm người dùng, nhưng đáng tiếc chỉ vài tháng sau khi ra mắt, Nokia đã quyết định chuyển sang Windows Phone, khiến MeeGo trở thành “đứa con” bị bỏ rơi.

Firefox OS của Mozilla là một nỗ lực táo bạo khi phát triển một hệ điều hành hoàn toàn dựa trên nền tảng web. Nhắm đến thị trường điện thoại giá rẻ tại các nước đang phát triển, Firefox OS đã không thể tạo ra sự khác biệt đủ lớn để cạnh tranh với Android GO – phiên bản nhẹ của Android cũng nhắm vào phân khúc giá rẻ.
3. Những nỗ lực mới nhất và các dự án còn sống sót
Samsung cũng từng phát triển Bada cho dòng điện thoại Wave của mình, nhưng sau đó đã thay thế bằng Tizen. Mặc dù Tizen không thành công trên smartphone, hệ điều hành này vẫn được Samsung sử dụng trên đồng hồ thông minh và các thiết bị thông minh khác. Điều này cho thấy một hệ điều hành có thể thất bại ở một lĩnh vực nhưng lại thành công ở lĩnh vực khác.

Sailfish OS là một trong những hệ điều hành độc lập hiếm hoi vẫn đang được phát triển. Được tạo ra bởi Jolla – công ty được thành lập bởi những cựu nhân viên Nokia, Sailfish OS tập trung vào quyền riêng tư và khả năng tùy biến. Mặc dù chỉ chiếm một thị phần rất nhỏ, Sailfish OS đã tìm được chỗ đứng riêng ở một số thị trường như Nga, nơi có nhu cầu về một hệ điều hành không phụ thuộc vào các công ty công nghệ phương Tây.

4. Kết luận: Bài học từ những “kẻ bại trận”
Sự biến mất của những hệ điều hành di động này cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng hệ sinh thái và thích ứng nhanh với xu hướng thị trường. Android và iOS không nhất thiết phải là những hệ điều hành hoàn hảo về mặt kỹ thuật, nhưng chúng đã thành công trong việc tạo ra một hệ sinh thái rộng lớn với nhiều ứng dụng và thiết bị hỗ trợ.

Mặc dù hiện tại khó có thể xuất hiện một hệ điều hành di động mới cạnh tranh trực tiếp với Android và iOS, nhưng những nỗ lực như Sailfish OS hay KaiOS (một hệ điều hành cho điện thoại phổ thông thông minh) đã tìm được thị trường ngách riêng. Có thể nói, những “kẻ bại trận” trong cuộc chiến hệ điều hành di động đã để lại nhiều đóng góp và bài học quý giá cho sự phát triển của công nghệ di động hiện đại, và vẫn có thể truyền cảm hứng cho những đổi mới trong tương lai.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết, chúc bạn có một ngày vui vẻ. Đừng quên đăng ký kênh Dchannel để nhận được thông tin công nghệ mới nhất và chính xác mỗi ngày. Nếu bạn cần mua sản phẩm công nghệ, điện thoại, MacBook, phụ kiện, hãy ghé Di Động Việt để trải nghiệm dịch vụ mua sắm công nghệ hàng đầu.
Nguồn: Tổng hợp
Xem thêm:
- Microsoft ra mắt ứng dụng Copilot trên hệ điều hành Mac – Cần thiết hay dư thừa?
- Android XR – Hệ điều hành thực tế ảo của Google đối đầu visionOS
- Huawei đang đánh cược tất tay vào hệ điều hành “cây nhà lá vườn” HarmonyOS Next
- HyperOS có gì mới? Hệ điều hành với giao diện mới mẻ và đầy kỳ vọng của nhà Xiaomi
Di Động Việt