Tìm hiểu về hệ điều hành iOS: Khái niệm, ưu nhược điểm, các phiên bản hiện tại

iOS là một trong 2 hệ điều hành phổ biến hiện nay được dùng cho điện thoại iPhone. Hệ điều hành này đã góp trong sự thành công lớn cho Apple. Bài viết dưới đây sẽ giúp cung cấp kiến thức tất tần tật về hệ điều hành iOS.

1. Hệ điều hành iOS là gì?

Vì muốn độc lập trong việc xây dựng hệ sinh thái riêng của mình. Cho nên, Apple đã tự xây dựng hệ điều hành iOS. Thời gian đầu hệ điều hành này chỉ được chạy trên iPhone. Song,  nó được dùng mở rộng để chạy trên các thiết bị khác của nhà Táo như iPod Touch ( và máy tính bảng iPad (ở khoảng tháng 1 năm 2010 đến tháng 9 năm 2019). 

Tính đến tháng 1 năm 2017, App Store trên iOS bao gồm khoảng 2.2 triệu ứng dụng. Và 1 triệu ứng dụng chỉ dành riêng cho iPad và được tải về tổng cộng khoảng 130 tỷ lượt. Theo thống kê, có khoảng 26% điện thoại thông minh chạy hệ điều hành iOS trong quý 4 năm 2010. Ở khoảng thời gian đó thì nó chỉ xếp sau về thị phần so với Android của Google và Symbian của Nokia. 

Đến thời điểm hiện tại, iOS đã vượt mặt Symbian và cạnh tranh với Android về độ phổ biến được sử dụng. Phiên bản mới nhất là iOS 16 được thử nghiệm hồi tháng 6 năm 2022 và nó được phát hành vào cuối năm 2022.

2. Lịch sử phát triển của iOS

Lần đầu tiên iOS được phát hành là vào ngày 9 tháng 1 năm 2007. Trong tháng 9 năm đó cũng là chiếc iPhone đầu tiên được phát hành. Lúc này, hệ điều hành này chưa có một cái tên riêng cụ thể mà nó chỉ là “iPhone OS”.

Khoảng thời gian đầu, ứng dụng bên thứ ba không được hỗ trợ. Vào ngày 17 tháng 10 năm 2007, Apple công bố đang tiến hành bộ công cụ phát triển phần mềm cho iPhone và sẽ đưa nó ra mắt và được đưa đến các nhà phát triển ở tháng 2.  Đến ngày 6 tháng 3 năm 2008, Apple đã cho  ra mắt bản dùng thử đầu tiên. Với một cái tên đầu tiên cho iOS lúc này là “iPhone OS”.

Đến quý 2 năm 2010, thương hiệu Apple chính thức đổi tên iPhone OS thành iOS.  Song, Cisco dùng iOS để đặt tên cho hệ điều hành của mình trước đó. Vì vậy, nhằm tránh các tranh chấp bản quyền trong tương lai nên Apple đã xin giấy phép sử dụng thương hiệu iOS từ Cisco. 

Cuối năm 2011, iOS có khoảng 60% thị phần trên thị trường máy tính bảng và smartphone. Sau đó, đến cuối năm 2012, iOS sở hữu 21% thị phần hệ điều hành smartphone trên thị trường và 43,6% thị trường hệ điều hành tablet.  Vào tháng 6 năm 2014, App Store của Apple có hơn 1.200.000 ứng dụng iOS, lượt tải về là 60 tỷ lần.

3. Những đặc trưng của hệ điều hành iOS

Ở mỗi hệ điều hành sẽ có 1 đặc trưng riêng và iOS cũng không ngoại lệ. Hệ điều hành này mang những đặc điểm riêng biệt như giao diện, màn hình chính, các ứng dụng, phông chữ…Để xem nó là những điểm gì khác biệt so với các hệ điều hành khác, cùng xem nhé.

3.1. Giao diện

Giao diện của iOS là dựa trên thao tác trực tiếp.  Các phần tử mà bạn dùng để điều khiển giao diện bao gồm thanh trượt, công tắc và nút. Xuất hiện trên màn hình chính của iOS thường được tạo thành từ các biểu tượng và tiện ích ứng dụng. 

Thanh trạng thái nằm dọc theo phía trên cùng của màn hình, nó giúp hiển thị thông tin về thiết bị và kết nối của nó. Ở thanh trạng thái có hai yếu tố là Trung tâm điều khiển và Trung tâm thông báo. Khi bạn kéo xuống từ phía trên cùng bên phải của màn hình tai thỏ là trung tâm điều khiển. Điện thoại iPhone cho phép bạn truy cập vào các nút chuyển đổi khác nhau để quản lý thiết bị nhanh hơn mà bạn không cần phải mở Cài đặt.

Còn từ trên cùng bên trái xuống dưới cùng sẽ mở Trung tâm thông báo. Khi nhận được thông báo, bạn có thể phản hồi trực tiếp, ví dụ như là khi nhận được tin nhắn và trả lời tin nhắn. 

Phần thông báo sẽ được gửi ở hai chế độ, đối với các thông báo quan trọng được hiển thị trên màn hình khóa và được báo hiệu bằng âm thanh đặc biệt. Các dòng iPhone đời cũ có nút Home. Cho nên, bạn có thể chụp ảnh màn hình bằng cách nhấn nút Home và nút nguồn.

Bạn chỉ cần dùng một thao tác ngắn là đủ. Ở các iPhone mới gần đây không có nút Home, bạn chỉ có thể chụp ảnh chụp màn hình được bằng nút tăng âm lượng và nút nguồn. 

3.2. Ứng dụng

Ứng dụng là dạng phần mềm ứng dụng được cài đặt trên hệ điều hành iOS. Chúng được tải xuống từ danh mục chính thức App Store. Đây là nơi các ứng dụng được kiểm tra bảo mật trước khi cung cấp cho người. Các ứng dụng sẽ được tự động cập nhật ở mỗi phiên bản hệ điều hành mới.

3.3. Màn hình chính

Màn hình chính hiển thị các biểu tượng ứng dụng và có một thanh công cụ ở phía dưới cùng. Ở phần thanh công cụ thì bạn có thể ghim các ứng dụng được sử dụng thường xuyên nhất. Màn hình chính xuất hiện bất cứ khi nào người dùng mở khóa thiết bị hoặc nhấn nút “Màn hình chính” khi đang ở ứng dụng khác và muốn quay về màn hình chính.

Bắt đầu từ phiên bản iOS 3.2 , người dùng có thể đặt hình nền cho Home Screen. Và phần tính năng này chỉ có thể thực hiện khi ứng dụng các thiết bị thế hệ thứ ba.

3.4. Khả năng truy cập

OS cung cấp nhiều tính năng khác nhau để hỗ trợ người dùng khiếm thị và khiếm thính. Trong đó có một tính năng mang tên Voiceover, nó cho phép người dùng cung cấp thông tin đọc bằng giọng nói trên màn hình. Chưa hết, người dùng còn có thể điều hướng hệ điều hành thông qua cử chỉ.

3.5. Đa nhiệm 

Đa nhiệm được công bố cùng lúc với sự trình làng của hệ điều hành iOS 4 vào tháng 6 năm 2010. Thời điểm đó thì chỉ có một số thiết bị như iPhone 4 , iPhone 3GS và iPod Touch thế hệ thứ 3 có thể thực hiện đa nhiệm. Trước iOS 4, đa nhiệm bị giới hạn trong một số ứng dụng mà nhà Táo đưa vào trong thiết bị.

3.6. Siri

Siri được biết đến là trợ lý ảo thiết bị có thể giúp người dùng thực hiện các tác vụ chỉ qua câu lệnh. Khoảng thời gian đầu nó được phát hành dưới dạng một ứng dụng cho iOS vào tháng 2 năm 2010. Khoảng hai tháng sau đó thì Apple đã mua lại nó. Tháng 10 năm 2011 nó được tích hợp vào iPhone 4S.

3.7. Game Center

Game Center là một  “mạng xã hội trò chơi ” nơi bạn có thể chơi nhiều người chơi trực tuyến do thương hiệu Apple phát hành. Bạn cũng có thể mời bạn bè chơi trò chơi và so sánh điểm số cao của họ trên bảng thành tích. Game Center đã được công bố trong một sự kiện xem trước iOS 4 do Apple tổ chức vào ngày 8 tháng 4 năm 2010.

4. Cấu hình phần cứng phù hợp với hệ điều hành iOS

Cấu hình phần cứng của iOS là được xây dựng trên kiến ​​trúc ARM. Các bản iOS trước iOS 7 chỉ có thể chạy trên các thiết bị iOS có bộ xử lý ARM 32-bit (kiến trúc ARMv6 và ARMv7-A). Mãi đến năm 2013, hệ điều hành iOS bản 7 đã công bố với sự hỗ trợ 64-bit.

Sau khi Apple thông báo rằng họ đang chuyển sang 64-bit. Bộ vi xử lý ARMv8-A với sự ra đời của Apple A7, hỗ trợ 64-bit cũng được thực thi cho tất cả các ứng dụng trong App Store. Tất cả các ứng dụng mới được gửi đến App Store có thời hạn là tháng 2 năm 2015 và tất cả các bản cập nhật ứng dụng được gửi đến App Store với thời hạn là ngày 1 tháng 6 năm 2015.

 iOS 11 giảm hỗ trợ cho tất cả các thiết bị iOS có bộ xử lý ARM 32-bit cũng như các ứng dụng 32-bit và chỉ làm cho iOS 64-bit. 

Apple cung cấp các bản cập nhật lớn cho hệ điều hành iOS thông qua iTunes hàng năm kể từ phiên bản iOS 5. Các bản cập nhật được gửi dưới dạng tệp ZIP không được mã hóa. Ở những chiếc điện thoại được kiểm tra thường xuyên và người dùng được nhắc cho phép cài đặt tự động.

Phiên bản ổn định iOS 15 được phát hành vào ngày 20 tháng 9 năm 2021. Nó được hỗ trợ câp nhật cho iPhone 6S trở lên và iPod Touch thế hệ thứ bảy (iPadOS 15) cũng được phát hành. PadOS 15 có sẵn trên các thiết bị tương tự như iOS 14. 

5. Ưu điểm của hệ điều hành iOS

Hệ điều hành iOS được sử dụng phổ biến và được đánh giá cao hiện nay. Vì thế, hệ điều hành này sở hữu những ưu điểm sau đây:

• Hoạt động cực kỳ ổn định và có khả năng tương thích cao. Vì được tối ưu hóa cho các thiết bị sử dụng hệ sinh thái của Apple nên có thể hoạt động mượt.
• Độ bảo mật cực kỳ cao.
• Thời gian ra mắt phiên bản là một năm
• Ứng dụng khá phong phú và được cập nhật nhanh mỗi khi có phiên bản mới.

6. Nhược điểm của hệ điều hành iOS

Bên cạnh những ưu điểm của hệ điều hành iOS, đâu đó vẫn còn những hạn chế:

• Không thể chạy nhiều ứng dụng cùng lúc trên màn hình.
• Mỗi khi trao đổi dữ liệu đều phải thông qua iTunes. Cho nên, nó sẽ gây một chút bất tiện và tốn thời gian.
• Còn hạn chế về khả năng tuỳ chỉnh.
• iOS chỉ được sử dụng cho điện thoại Phone trong hệ sinh thái Apple.

7. Các phiên bản iOS

Để hoàn thiện được như bản iOS hiện tại thì hệ điều hành này đã trải qua quá trình phát triển và hoàn thiện không ngừng qua từng phiên bản. Hãy cùng xem các phiên bản iOS ở bài viết công nghệ này nhé.

7.1. iPhone iOS 1

Đây chính là phiên bản đầu tiên của hệ điều hành iOS. Nó được tích hợp trên chiếc iPhone đời đầu, iPhone 2G. Với sự ra đời đi cùng giao diện mới mẻ và những tính năng lần đầu xuất hiện đã tạo nên cơn sóng lúc bấy giờ. Lúc này, hệ điều hành còn thiếu khá nhiều tác vụ như danh bạ, App Store….

7.2. iPhone iOS 2

Bản hệ điều hành thứ được ra đời cùng với iPhone 3G. Trong lần này, iOS 2 đã có những nâng cấp nhất định. Đi kèm với đó là sự ra đời của của App Store, nơi chứa những ứng dụng từ các nhà phát triển thứ 3 cho thiết bị di động của Apple.

7.3. Các đời iOS

Đến hiện tại, Apple đã cho phát hành đến phiên bản iOS 16. Ở những phiên bản càng mới sẽ có nhiều tính năng mới hơn.

• iOS 3
• iOS 4
• iOS 5
• iOS 6
• iOS 7
• iOS 8
• iOS 9
• iOS 10
• iOS 11
• iOS 12
• iOS 13
• iOS 14
• iOS 15
• iOS 16

8. Bảng tổng hợp các phiên bản iOS 

Để phục vụ người dùng tốt hơn, Apple liên tục cho ra mắt hệ điều hành mới đi cùng những tính năng vô cùng thông minh. Và là người dùng điện thoại iPhone bạn nên quan tâm đến các phiên bản iOS này. Và gần đây nhất, hệ điều hành iOS 16 đã trình làng trong  rạng sáng ngày 07/06. Ngoài ra, nhà phát hành còn nâng cấp thêm với những bản iOS 16 beta 2, iOS 16 beta 5.

Nhằm giúp bạn nắm rõ được tổng quan các hệ điều hành iOS, cùng mình theo dõi bảng tổng hợp các phiên bản iOS dưới đây nhé.

Các phiên bảng hệ điều hành	Ngày phát hành
iOS 1	29/6/2007
iOS 2	7/2008
iOS 3	17/6/2009
iOS 4	21/6/2010
iOS 5	6/6/2011
iOS 6	11/6/2012
iOS 7	10/6/2013
iOS 8	2/6/2014
iOS 9	8/6/2015
iOS 10	13/6/2016
iOS 11	5/6/2017
iOS 12	4/6/2018
iOS 13	3/6/2019
iOS 14	22/06/2020
iOS 15	08/06/2021
iOS 16	07/06/2022

9. Tổng kết

Chúng ta đã tìm hiểu về Hệ điều hành iOS là gì? Các phiên bản của Hệ điều hành iOS. Hy vọng bạn đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích về hệ điều hành của nhà Táo Khuyết.

Đừng quên liên tục theo dõi trang Dchannel của hệ thống Di Động Việt để cập nhật tất tần tật các thứ mới nhất về công nghệ và thủ thuật hay hiện nay nhé. Cám ơn các bạn vì đã bỏ chút thời gian đọc qua bài viết này.

---

Xem thêm:

• iOS 16 beta 5 có gì mới – Đã Fix lỗi gì? Hướng dẫn cách cập nhật iOS 16 beta 5 nhanh nhất
• iOS 15.6 có gì mới – Đã Fix lỗi gì? Hướng dẫn cách cập nhật iOS 15.6 nhanh nhất
• iOS 15.5 có gì mới? iOS 15 hỗ trợ máy nào? Có nên cập nhật iOS 15.5?
• iOS 15.4 có gì mới? iOS 15.4 hỗ trợ iPhone nào? Có nên nâng cấp?

---

Di Động Việt