Android vốn nổi tiếng với sự “mở” khi cho phép người dùng cài ứng dụng từ nhiều nguồn khác nhau ngoài Google Play. Tuy nhiên, chính sách này sẽ thay đổi lớn trong thời gian tới: từ năm 2026, Google sẽ không cho phép cài đặt (sideload) các ứng dụng Android chưa xác minh danh tính nhà phát triển. Điều này liệu có khiến Android bớt tự do, hay là bước đi cần thiết để bảo vệ người dùng? Hãy cùng Dchannel phân tích.
1. Quy định mới của Google: chỉ chặn ứng dụng từ dev chưa xác minh
Google thông báo rằng bắt đầu từ năm 2026, chỉ những ứng dụng đến từ nhà phát triển đã xác minh danh tính mới có thể cài đặt qua sideload. Đây không phải là việc duyệt nội dung ứng dụng, mà chỉ là xác minh xem ai đang phát hành app đó.
So sánh dễ hiểu, Google ví von nó giống như thủ tục kiểm tra ID tại sân bay: cần biết chắc chắn hành khách là ai, nhưng không kiểm tra từng hành lý một. Với app, hệ thống không duyệt trước nội dung, nhưng buộc nhà phát triển phải đứng tên thật. Ví dụ một số ứng dụng như Huawei Health không có tên Play Store nhưng người dùng vẫn có thể cài đặt từ bên ngoài vì đây là ứng dụng đến từ nhà phát triển đã xác minh (hiện chưa biết tương lai Google có thay đổi điều này không).
2. Vì sao Google siết chặt sideload?
Theo thống kê nội bộ, tỷ lệ ứng dụng chứa malware từ sideload cao gấp 50 lần so với trên Google Play. Nhiều kẻ xấu lợi dụng sideload để phát tán ứng dụng giả mạo, ví dụ ngân hàng, ví điện tử hay mạng xã hội. Khi một app bị gỡ, chúng có thể dễ dàng quay lại với danh tính giả khác.
Từ khi Google áp dụng quy định xác minh trên Play Store năm 2023, số lượng malware và lừa đảo giảm đáng kể. Do đó, mở rộng yêu cầu này sang sideload được xem là cách ngăn vòng lặp xấu lặp lại.
3. Công cụ mới: Android Developer Console dành riêng cho sideload
Google giới thiệu Android Developer Console – một nền tảng mới dành cho các lập trình viên chỉ phát hành ứng dụng ngoài Play Store. Với công cụ này, dev có thể đăng ký, quản lý ứng dụng và xác minh danh tính dễ dàng hơn.
Đồng thời, Google cũng tính đến tài khoản “nhẹ” cho sinh viên hoặc nhà phát triển sở thích, cho phép phát hành app với quy mô nhỏ nhưng vẫn đảm bảo minh bạch danh tính.
4. Lộ trình triển khai: không áp dụng ngay toàn cầu
Google cho biết chính sách mới sẽ được triển khai theo từng giai đoạn. Bắt đầu từ một số quốc gia chịu ảnh hưởng nặng bởi lừa đảo ứng dụng, sau đó mới mở rộng ra toàn cầu. Đây là cách để vừa thử nghiệm vừa giảm bớt cú sốc cho hệ sinh thái Android.
- 10/2025: Google mở giai đoạn thử nghiệm cho một số nhà phát triển.
- 3/2026: Tất cả nhà phát triển có thể tham gia quy trình xác minh.
- 9/2026: Bắt đầu áp dụng tại 4 quốc gia: Brazil, Indonesia, Singapore, Thái Lan.
- 2027 trở đi: Mở rộng ra toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Điều này có nghĩa là trong vòng một năm rưỡi tới, các nhà phát triển và người dùng có thời gian để làm quen và chuẩn bị.
5. Ảnh hưởng đến người dùng Android và lập trình viên
Người dùng phổ thông có thể yên tâm hơn khi tải app, bởi nguy cơ gặp ứng dụng giả mạo giảm mạnh. Khi cài đặt, hệ thống sẽ hiển thị rõ thông tin về nhà phát triển đã xác minh.
Tuy nhiên, cộng đồng yêu thích app indie, bản mod, ứng dụng thử nghiệm sẽ gặp hạn chế. Nếu tác giả chưa xác minh danh tính, việc cài đặt sẽ bị chặn. Điều này thay đổi thói quen vốn quen thuộc của nhiều người dùng Android lâu năm.
Đối với các lập trình viên nhỏ lẻ, rào cản chính nằm ở việc phải cung cấp thông tin cá nhân như tên, địa chỉ, số điện thoại hay giấy tờ tùy thân. Một số có thể ngại chia sẻ vì lý do riêng tư. Các dự án open-source cũng có thể gặp khó khăn nếu tác giả không muốn định danh.
Tuy nhiên, với việc cung cấp gói tài khoản dành cho sinh viên và hobbyist, Google cho thấy họ vẫn muốn giữ Android là môi trường thử nghiệm cởi mở, song đi kèm hàng rào an ninh tối thiểu.
6. Android có còn “mở” hay đang dần giống iOS?
Điểm khác biệt là Google không bắt buộc tất cả ứng dụng phải phát hành qua Play Store. Các kho ứng dụng bên thứ ba vẫn tồn tại, nhưng chỉ được phép phân phối app từ dev đã xác minh. Đây là cách để Google giữ lại tính mở của Android, nhưng có thêm lớp bảo mật mới.
Nhiều người lo ngại điều này khiến Android trở nên “giống iOS” hơn. Tuy nhiên, bản chất khác biệt: iOS khóa hoàn toàn sideload, còn Android vẫn cho phép – chỉ yêu cầu minh bạch danh tính.
7. Người dùng Việt Nam chịu ảnh hưởng thế nào?
Việt Nam chưa nằm trong nhóm quốc gia áp dụng sớm, nhưng khi chính sách mở rộng toàn cầu sau 2026, người dùng và nhà phát triển Việt Nam sẽ cần chuẩn bị. Đặc biệt, các công ty thường xuyên phát hành ứng dụng nội bộ bằng file APK nên sớm đăng ký xác minh để tránh gián đoạn.
8. Kết Luận
Google đang cố gắng giữ cân bằng giữa sự mở của Android và an toàn cho người dùng. Bằng cách buộc nhà phát triển đứng tên thật, họ hy vọng ngăn chặn kẻ xấu mà không triệt tiêu sự sáng tạo của cộng đồng. Với người dùng Việt, đây là lời nhắc cần thay đổi thói quen cài APK và chuẩn bị cho một kỷ nguyên Android mới an toàn hơn.
Nguồn: Android Developers Blog
Xem thêm:
- Google Drive cho Android Lột Xác Với Giao Diện Material 3 Expressive Mới
- Android 16 có gì mới? Có đáng nâng cấp không? Những đặc điểm nổi bật đáng chú ý
- Android Yêu Cầu Ứng Dụng Hỗ Trợ Kích Thước Trang 16KB
- Chế độ DeX trên One UI 8 sẽ giống với Android Desktop Mode
Di Động Việt
